ایمپلنت دندان یکی از اصلی‌ترین روش‌های درمانی برای جایگزینی دندان آسیب‌دیده یا از بین رفته می‌باشد که در سالیان اخیر بیش از پیش رواج پیدا کرده است. یکی از دغدغه افرادی که تمایل به انجام جراحی ایمپلنت دارند احتمال حساسیت به فلز ایمپلنت است؛ اتفاقی که اگرچه بسیار احتمال پایینی دارد اما می‌تواند مشکلات و نگرانی‌هایی را برای افراد ایجاد کند. در این مقاله به طور کامل حساسیت به فلز ایمپلنت دندان را مورد بحث و بررسی قرار خواهیم داد.
فلزی که در ایمپلنت دندان به کار می‌رود از جنس تیتانیوم است. فلزی قدرتمند که تطابق بالایی با بدن انسان دارد و این سازگاری با بدن انسان یکی از اصلی‌ترین مزیت‌های تیتانیوم محسوب می‌شود.
در اغلب اوقات با استفاده از این فلز بدن حساسیت و واکنش آلرژیکی نشان نخواهد داد؛ اما بااین‌حال موارد کمی وجود دارد که حساسیت‌هایی برای فردی که این فلز در بدن او کاشته شده به وجود می‌آید که می‌تواند زمینه‌ساز دردسرهای زیادی برای بیمار باشد.
فهرست مطالب
چقدر احتمال دارد که بدن من به فلز ایمپلنت حساسیت نشان دهد؟
در پاسخ به این سؤال می‌توان گفت به طور عمومی درصد ابتلای افراد به واکنش‌های آلرژیکی به فلز تیتانیوم بسیار پایین و رقمی کمتر از 1% است.
شدت حساسیت به این فلز هم در هر فرد متفاوت و متغیر است؛ گاهی این حساسیت شدید و گاهی خفیف و با علائم ضعیف در فرد بروز می‌کند. بااین‌حال حتی اگر حساسیت به این فلز در بدن فرد خفیف باشد می‌تواند مشکلاتی را برای سلامتی او ایجاد کند و به معنی بی‌تفاوت بودن در مقابل این موضوع نیست. درصورتی‌که نگران این موضوع هستید و یا سابقه حساسیت‌های آلرژیکی به فلز تیتانیوم در خانواده دارید بهتر است با پزشک خود مشورت کرده و ممکن است نیاز به انجام آزمایش برای کسب اطمینان درباره عدم حساسیت وجود داشته باشد.
علت حساسیت بدن به تیتانیوم چیست؟
ایمپلنت‌های دندان غالباً از فلز تیتانیوم درست شدند که به‌خاطر تطابق بالای بیولوژیکی با بدن انسان و مقاومت در برابر خوردگی و ضربه از محبوبیت بالایی برخوردارند؛ بااین‌حال بعضی افراد به برخی فلزات خاص مثل نیکل، کروم و تیتانیوم حساسیت نشان می‌دهند.
حساسیت‌های بدن انسان به فلز تیتانیوم را به‌طورکلی می‌توان به این شکل تقسیم کرد:
- حساسیت تماسی
- آلرژی به فلزات
- واکنش سیستم ایمنی بدن
در حساسیت‌های تماسی برخورد مستقیم فلز با پوست باعث تحریک ناحیه تماس شده و ایجاد مشکلاتی را به همراه دارد. در مواردی نیز سیستم ایمنی بدن انسان ممکن است به وجود یک جسم خارجی مانند فلز حساسیت نشان داده و باعث التهاب و درد در آن ناحیه شود.
علائم حساسیت به فلز ایمپلنت دندان
همان‌طور که اشاره شد درصد ابتلای افراد به حساسیت‌های آلرژیکی نسبت به فلز ایمپلنت دندان (به‌ویژه تیتانیوم) پایین است.
بااین‌حال درصورتی‌که بدن شما به فلز ایمپلنت دندانتان حساسیت نشان دهد عوارضی به همراه خواهد داشت که برخی از آنها شامل مواردی زیر است:
- التهاب و تورم
- قرمزرنگ شدن لثه
- خارش و سوزش شدید
- احساس درد در لثه و ناحیه ایمپلنت
- خونریزی
- سردرد
- کهیر
درصورتی‌که هر کدام از علائم بالا یا علائم غیرعادی دیگری را پس از جراحی ایمپلنت خود تجربه کردید باید بدون فوت وقت با پزشک خود در ارتباط باشید و موارد پیش‌آمده را گزارش دهید.
همچنین به یاد داشته باشید که تجربه علائمی غیرعادی و ناخوشایند پس از جراحی ایمپلنت لزوماً به معنی حساسیت بدن شما به فلز ایمپلنت دندانتان نیست و ممکن است برخی از فرایند طبیعی پس از ایمپلنت باشد؛ خونسردی خودتان را حفظ کنید و با پزشک خود در ارتباط باشید و به طور کامل وضعیتتان را شرح دهید.
از کجا می‌توان فهمید به فلز تیتانیوم حساسیت دارم یا خیر؟
درصورتی‌که مستعد به حساسیت نسبت به فلزات هستید یا به هر دلیل دیگری نیاز به انجام تست پیش از جراحی ایمپلنت دارید یکی از اصلی‌ترین روش‌های تشخیص حساسیت فرد به فلز تیتانیوم، تست MELISA است.
تست MELISA روشی مطمئن و مرسوم بادقت بالا برای تشخیص حساسیت فرد به فلز تیتانیوم است. در این تست از شما یک آزمایش خونی گرفته می‌شود و سپس بررسی می‌شود که آیا گلبول‌های سفید خون بدنتان نسبت به تیتانیوم واکنش آلرژیکی نشان می‌دهد یا خیر.
همچنین تست و آزمایش پچ (patch test) یکی دیگر از روش‌های رایج برای تشخیص حساسیت‌های پوستی نسبت به مواد است؛ در این تست لکه‌هایی آغشته به مواد آلرژی‌زا بر روی سطح پوست شما قرار داده می‌شود.
در نهایت تصمیم به انجام آزمایش و روش آن پس از بررسی با متخصصان مشخص خواهد شد.
آیا در صورت حساسیت به تیتانیوم نمی‌توانم ایمپلنت دندان انجام دهم؟
درصورتی‌که معاینه و آزمایش‌های لازم برای اثبات حساسیت شما به فلز تیتانیوم توسط پزشکتان انجام و تأیید گردید همچنان می‌توانید از روش‌های جایگزین برای ایمپلنت استفاده کنید و نیازی به نگرانی نیست.
در مواردی که بیمار به فلز تیتانیوم حساسیت نشان می‌دهد از ایمپلنت زیرکونیا برای جراحی و جایگزینی دندان استفاده می‌شود. ایمپلنت زیرکونیا فاقد فلز و از جنس سرامیک است و از همین رو نگرانی بابت حساسیت یا واکنش‌های آلرژیکی نسبت به فلزات موجود در ایمپلنت دندان وجود ندارد.
سخن پایانی
یک ایمپلنت دندان موفق اهمیت بالایی برای افرادی که به دنبال ترمیم دندان آسیب‌دیده یا ازدست‌رفته خود هستند دارد و طبیعی است اگر پیش از انجام جراحی احتمال حساسیت فرد نسبت به فلزات بررسی گردد. پزشک از طریق خواندن سوابق فامیلی، معاینه و در نهایت انجام آزمایش‌های موجود مثل آزمایش MELISA و تست پچ می‌تواند از نبود خطر واکنش آلرژیکی به فلز ایمپلنت دندان جدیدتان اطمینان حاصل کند. بااین‌حال در صورت بروز هرگونه آلرژی و حساسیت به فلز ایمپلنت می‌توانید از روش‌های جایگزین برای درمان خود استفاده کنید که یکی از محبوب‌ترین آنها استفاده از ایمپلنت زیرکونیا است؛ جایگزینی فاقد فلز و از جنس سرامیک که می‌تواند بار دیگر دندان سالم و زیبایی را به شما هدیه بدهد.
در نهایت حتماً در طول دوره ایمپلنت دندانتان با پزشک خود در ارتباط باشید و هرگونه سوابق و علائم را به طور کامل برای او تشریح کنید تا در نهایت یک تجربه موفق و شیرین از ایمپلنت دندان برایتان به یاد بماند.
